Studenica

Studenica, Vavedenje Presvete Bogorodice, Ušće između Kraljeva i Raške

Zadužbina Stefana Nemanje , u kojoj će , nakon silaska s prestola i primanja monaškog postriga , kao monah Simeon , početi svoje monaško podvizavanje ( molitva , duhovno bdenje , post i samoća ; monaški život). Nakon njegovog odlaska u Hilandar , brigu o manastiru preuzima na sebe naslednik prestola , Stefan Prvovenčani. Obzirom da je Nemanja primio postrig i postao monah Simeon 1196.g. to govori i da je zidanje manastira do tad i završeno. Po očevoj smrti , a nakon pomirenja braće Stefana i Vuka , Sava prenosi očeve mošti u Studenicu. Pod njegovim starešinstvom Studenica postaje politički , duhovni i kulturni centar tadašnje Srbije. Za potrebe manastira Sava je napisao TIPIK (pravila o ponašanju) , gde uvodni deo čini životopis Svetog Simeona , što se uzima i kao PRVO KNJIŽEVNO DELO kod Srba. Brigu dalje preuzimaju i potomci , kao njegov unuk kralj Radoslav , podigavši monumentalnu pripratu ispred Bogorodičinog hrama 1235.g. Dalja sudbina je ista kao i sudbina Srpskog naroda. U XV veku stradala od Osmanlija , u austro-turskom ratu stradala od turskih hordi , u XVlll veku od zemljotresa , uvek obnavljana i pomagana. Freskoslikarstvo predstavlja do tad neviđenu novinu , a u srpskom ikonopisanju se oseća uticaj vekovima , pre svega na kasnije korišćen model tzv Studeničke Bogorodice. Tu je i freska Vavedenja Presvete Bogorodice iz 1314.g.(delo Mihaila i Evtihija) svrstana među najlepša ostvarenja vizantijskog kulturnog prostora s početka XlV veka. Zatim i ktitorski portret Kralja Milutina , kao i naravno freska Svetog Simeona Mirotočivog , (freske su na sajtu- pr.aut.) čije je mošti Sveti Sava sa Hilandara preneo u Studenicu.