Raletinac i Sarinac, blizu Rekovca

Crkva posvećena Sv. Apostolima Petru i Pavlu nalazi se na putu za Rekovac, kraj Raletinačkog potoka. Narodno predanje kaže da potiče iz onih dana kada i manastir Ljubostinja. Po tom predanju, tri devojke iz levačkog kraja : Rala (Raletinka), Dena i Sara, sazidale su tri crkve na području sela Velika Pčelica. Ove svetinje su po njihovim imenima nazvane: Raletinac , Denkovac , Sarinac. O prošlosti manastira Raletinca malo se zna . Raniji putopisci i istraživači pominju ruševine ovog manastira, a Kanic piše da je od ruševina manastira Raletinca neki Jovan Rakić sazidao crkvu Svete Petke. Međutim, pomenuti Jovan Rakić iz Velike Pčelice obnovio je, oko 1870. godine, zapusteli manastir. Potpunu obnovu manastir je doživeo u posleratnim godinama, kada je dozidana priprata sa niskim zvonikom i izgrađen je novi konak.

Kalenić, Vavedenje Presvete Bogorodice, blizu Ćićevac i Trstenika

Crkva je podignuta i živopisana između 1407. i 1417.godine , od protovestijarha (upravitelja vladarskih finansija - prim.aut.) Bogdana , žene Milice i brata mu Petra , za vladavine despota Stefana Lazarevića. Konstrukcija je sažeti trikonhos (trolist) , i spada sa Lazaricom i Ravanicom u najbogatije ukrašena ostvarenja moravske grupe spomenika. Uz napomenu o ornamentici , koja u ovdašnjem manastiru zauzima značajno mesto , tu je i „možda najbolji IMAGO PIETATIS (LIK Hristov , koji izaziva saosećanje i pobožnu skrušenost) u vizantijskom slikarstvu“. Najzanimljivija freska je Svadba u Kani Galilejskoj , poznata po prikazu staroslovenskog običaja , gde ženik ubada nožem nevestu u prst , i iz iste čaše pije vino pomešano s krvlju iz prsta. Čudesnim načinom dobijeno vino u Kani tumačeno je kao predznak prolivanja Hristove krvi.

Karađorđeva crkva u Topoli

Crkva posvećena Presvetoj Bogorodici podignuta je kao i grad u periodu 1811.-1913. godine. Poznata je pod imenom Karađorđeva crkva. Dom Karađorđevića je u njoj postavio spomen ploču sa imenima ratnika iz ovog kraja poginulih u balkanskim ratovima 1912.-1913.

Crkva Svetog Đorđa na Oplencu, Topola

Ova crkva je rađena po projektu Koste Jovanovića , osvećena 1912. a živopisana , naravno , nakon ratova tek od 1924. do 1930.god. Ispod crkve je kripta Karađorđevića , koja potpuno autonomno zadovoljava zahteve mauzolejske namene.

Ljubostinja, Uspenije Presvete Bogorodice, kod Trstenika

Manastir je zadužbina kneginje Milice i kneza Lazara. Gradnja je počela 1388-1389.g. a živopisana je od 1402. do 1405. godine. Kneginja Milica je posle Kosovske Bitke primila monaški postrig i sa sestrinstvom , uglavnom udovicama izginulih srpskih ratnika , kao monahinja Evgenija , počinje istoriju Ljubostinje. Na pragu crkve je uklesan protomajstor Borović Rade , a živopisao je monah Makarije , brat mitropolita Jovana. Malo je sačuvanih živopisa , kao što su Hristova čuda i sv. Sava i sv. Simeon Nemanja. Po predanju manastir je izgrađen kao spomen na mesto , gde je kneginja Milica prvi put srela kneza Lazara , na dan Svetog arhiđakona Stefana , kome je prvobitno bila i posvećena kapela na mestu današnjeg Ljubostinjskog hrama. Ovde su sahranjene knjeginja Milica i Jefimija , žena despota Uroša Mrnjavčevića. Oko 1732.g. pominje se duhovnik Arsenije koji vodi neku vrstu bogoslovsko monaške škole. Oko 1790.g. je paljen od Turaka, a 1799.g. ponovo obnovljen.

Crkva Lazarica - Kruševac

Crkva Lazarica u Kruševcu bila je dvorska crkva Kneza Lazara koju je on podigao 1375. godine. Posvećena je Arhiđakonu Stefanu.

Žiča, Vaznesenje Gospodnje - Svetog Spasa, kod Kraljeva

Manastir Žiča se nalazi između Kraljeva i Mataruške Banje. Crkvu posvećenu Svetom Spasu, Vaznesenju Gospodnjem, podigao je kralj Stefan Prvovenčani sa svojim bratom Sv. Savom, između 1208. i 1215. godine. Žička crkva pripada raškoj graditeljskoj školi. Osnovu hrama čini prostrani brod sa širokom apsidom na istočnoj strani. Prvnički prostor, koji u osnovi ima izgled poprečnog broda, daje osnovi hrama izgled slobodnog krsta. Na središnjem delu je kupola. Unutrašnja priprata, iste širine i visine kao i brod, građena je zajedno s crkvom i ima bočne kapele s malim polukružnim oltarskim apsidama i malim kružnim kupolama. Crkva sa ulazima u bočne kapele, ima sedmoro vrata po kojima je u narodu nazvana „sedmovrata Žiča“. U toku svoje duge istorije Žiča je više puta stradala i obnavljana.

Po povratku Svetog Save iz Hilandara, oko 1208.godine, počinje podizanje ovog manastira. Nakon dobijanja samostalnosti Srpske Crkve , posle 1219.godine , radovi na crkvi se ubrzavaju i Žiča postaje prvo sedište Srpske arhiepiskopije. Sasvim je završena 1230.godine. Za vremena postojanja puno puta poharana , u ratnom području , na putu mnogim vandalima , današnji izgled Crkva Svetog Spasa dobija 1925. do 1936.godine. Stradala od nemačkog bombardovanja za vreme ll svetskog rata, obnavljana je 1953.god. a dosta je stradala i u zemljotresu 1987.godine. Kao arhitektonsko rešenje, pripada raškoj graditeljskoj školi. Najranije freske su iz 1219.god sačuvan delimično. Pri manastiru Žiči, već nekoliko decenija uspešno deluje ikonopisačka škola.